ONUFRI - VEPRA E PLOTE - SOFOKLIU

Përshkrimi:

Megjithese nga origjina i perkiste aristokracise, gjithe simpatite, synimet dhe idete e Eskilit prireshin nga forcat me perparimtare dhe demokratike.

Me ushte ne dore ai mori pjese ne dy betejat e medha kunder perseve: ne Maratone dhe ne Salamine.

Kjo pike e biografise se tij eshte jo vetem me e sigurta (ne epitafin e varrit te tij nuk i kujtohet vepra letrare por ky fakt), por qe perben dhe nje faktor vendimtar per kuptimin dhe zberthimin e vepres se tij.

Hollesite e tjera te biografise se tij jane ose pak te sakta ose legjenda.

Ekziston nje “Jete” e tij e shkruar nga nje autor anonim, por qe s’eshte as teper serioze, as teper e besueshme.

Nje grusht hollesish te tjera, teper te kursyera thuhen per te: eshte akuzuar se ne nje nga tragjedite e tij ka nxjerre sekretet e mistereve (s’duhet harruar se fjala mistere ka lidhje me teatrin).

Thuhet se ka marre pjese edhe ne fushaten e Trakes kur ishte pesedhjete vjec.

Suksesi i tij i pare ka qene “Perset”, tragjedia e vetme me teme bashkekohore qe ka mbetur prej tij.

Ne konkurset e mevonshme ka pasur per rival Sofokliun e ndoshta Euripidin.

Fitorja e tij e dyte qe “Te shtatet kunder Tebes”.

Me 458, ne moshen 67 vjec fitoi me trilogjine “Orestia” dhe fill pas kesaj u largua nga Athina per ne Sicili.

Motivi i ketij largimi ka mbetur i paqarte.

Eshte folur per fyerje prej publikut, prej jurive, por keto jane pak te besueshme.

Mund te kete pasur arsye te thella politike.

Eskili vdiq larg Athines me 456.

Gojedhena e vrasjes se tij prej nje shqiponje, e cila, duke e pandehur koken e tij per nje shkemb, leshoi siper saj breshken e kapur, hyn nder legjendat, disa here te pakuptimta, qe qarkulluan gjate mijevjecareve per te.

Gjysme shekulli pas vdekjes, Aristofani e protretizoi si njeri krenar dhe pasionant.

Pa dyshim qe eshte teper pak per autorin, mosqenia e te cilit do te prishte drejtpeshimin e letersise boterore.

Synimet dhe idetë e Eskilit prireshin nga forcat më përparimtare!